historia leżajska

Ursi · 2013-07-12 12:56:15

W rĂŞce wpadÂł mi ostatnio kilkunastostronicowy komiks wydany, jak siĂŞ domyÂślam, z okazji 70. rocznicy pacyfikacji wsi.

CaÂłoÂśĂŚ robi na pierwszy rzut oka bardzo dobre wraÂżenie. Atrakcyjna forma sprzyja zamysÂłowi propagowania historii takÂże wÂśrĂłd mÂłodszej czĂŞÂści naszego spoÂłeczeĂąstwa. Niestety, z tekstem nie jest juÂż tak wesoÂło...

OprĂłcz licznych bÂłĂŞdĂłw edytorskich, juÂż na pierwszej stronie pojawiajÂą siĂŞ bÂłĂŞdy merytoryczne. Mowa jest tam o tym, Âże:

1.

II wojna Âświatowa dla mieszkaĂącĂłw Woli Zarczyckiej zaczĂŞÂła siĂŞ 8 wrzeÂśnia 1939 roku, kiedy do wsi wkroczyÂły wojska niemieckie.

ad 1. Jak to moÂżliwe, skoro Wojsko Polskie tego dnia utrzymywaÂło jeszcze obronĂŞ po pĂłÂłnocnej stronie WisÂły (w rejonie Nowego Korczyna)? Wkroczenie Wehrmachtu do Woli przyspieszono o caÂłe 5 dni...

2. BÂłÂąd literowy w nazwie „Waldager”.

ad 2. Powinno byĂŚ „Waldlager”.

3. [MĂłwi kapitan SS Hans Mack]

To, co robiÂą partyzanci w powiecie leÂżajskim jest nie do przyjĂŞcia !!!

ad 3. Nie byÂło ani przed wojnÂą, ani w trakcie okupacji powiatu leÂżajskiego.

4. <ostatnia strona — mowa o wysadzeniu mostu w TryĂączy/Chodaczowie> mostu strzec miaÂł wg autorĂłw oddziaÂł SS. Mocna przesada. ByÂł tam prawdopodobnie oddziaÂł Bahnschutz, czyli formacji przypominajÂącej naszÂą SOK. Ponadto, rysujÂąc fragment straÂżnicy kolejowej, rysownik zasugerowaÂł siĂŞ jej dzisiejszym wyglÂądem, bez muru attykowego. Co wiĂŞcej, nie widaĂŚ teÂż wykuszu (wieÂżyczki), ktĂłrej w rzeczywistoÂści z tej perspektywy nie zauwaÂżyĂŚ siĂŞ nie da.

Przykre to, Âże tyle tu bÂłĂŞdĂłw, choĂŚ jak wynika ze strony redakcyjnej, praca byÂła konsultowana z magistrem historii...

Ostatnio edytowany przez Ursi (2016-11-17 16:34:29)

Plumer · 2013-08-24 14:58:36

SÂławku zainspirowaÂłeÂś mnie do zapolowania na to doÂśĂŚ nietypowe wydawnictwo. I udaÂło siĂŞ! DziĂŞki mojemu Koledze z pracy (dziĂŞki Marku!) staÂłem siĂŞ szczĂŞÂśliwym posiadaczem komiksu. Pierwsze wraÂżenie rzeczywiÂście bardzo pozytywne. Staranna szata graficzna, forma prezentacji nastawiona gÂłĂłwnie na ludzi bardzo mÂłodych – i dobrze! TrochĂŞ Âżal zrobiÂło mi siĂŞ na sercu, Âże zabrakÂło podobnej (a wÂłaÂściwie Âżadnej?!) publikacji w 70. rocznicĂŞ pacyfikacji LeÂżajska. Wprawdzie nakÂład to tylko (a moÂże aÂż?) 1000 egzemplarzy Z nutkÂą zazdroÂści zaczÂąÂłem lekturĂŞ komiksu, majÂąc nadziejĂŞ, Âże niedociÂągniĂŞcia wskazane przez SÂławka wyczerpujÂą limit bÂłĂŞdĂłw faktograficznych. „SzczĂŞÂście” trwaÂło do momentu uwaÂżnego przeczytania tekstu.

W pierwszym zdaniu wstĂŞpu od razu nieprawdziwa informacja dotyczÂąca daty wkroczenia wojsk niemieckich do Woli Zarczyckiej, o czym napisaÂł powyÂżej SÂławek. ParĂŞ linijek niÂżej wymieniono Tomasza BetkĂŞ ps. Manierka i PawÂła Siuzdaka ps. Dziunkowski, jako chyba najwaÂżniejszych czÂłonkĂłw podziemia. Ani sÂłowa o tym, Âże dowĂłdcÂą placĂłwki nr 8 AK byÂł ppor. inÂż. JĂłzef Siuzdak ps. Zatorski. Ale nie czepiajmy siĂŞ detali, formuÂła komiksu a Autor wskazaÂł wg niego najbardziej brawurowych ÂżoÂłnierzy podziemia. No tak tylko z kolejnego zdania wynika, Âże obaj Panowie brali udziaÂł w odbiciu wiĂŞÂźniĂłw z aresztu w ÂŻoÂłyni z 24/25 kwietnia 1943 r., a to juÂż kolejne przekÂłamanie, gdyÂż drugi z nich nie byÂł uczestnikiem tej akcji. Jednak i tĂŞ nieÂścisÂłoÂśĂŚ moÂżna by uznaĂŚ za drobiazg i przejÂśĂŚ nad niÂą do porzÂądku dziennego.

Kilka stron dalej widzimy salĂŞ, do ktĂłrej wprowadzani sÂą aresztowani w czasie pacyfikacji mieszkaĂący wioski, z perspektywy czÂłowieka siedzÂącego za parawanem. CzÂłowiek ten, w dalszej czĂŞÂści publikacji, decyduje o losach zatrzymanych wskazujÂąc na palcach wczeÂśniej umĂłwionÂą liczbĂŞ oznaczajÂącÂą ÂśmierĂŚ, obĂłz bÂądÂź uwolnienie. Znajome? A jakÂże! PodobnÂą mistyfikacjĂŞ, niespeÂłna miesiÂąc wczeÂśniej, Niemcy zastosowali podczas pacyfikacji w LeÂżajsku.

Na ostatniej stronie komiksu znalazÂł siĂŞ taki oto rodzynek:

„MOST NA WISÂŁOKU W TRYNCZY – PĂÂŹNY WIECZĂR 14 KWIETNIA 1944 R. PARTYZANCI M.IN. OD MANIERKI I DZIUNKOWSKIEGO MINUJÂĄ… I WYSADZAJÂĄ MOST BRONIONY PRZEZ ODDZIAÂŁ SS”.

Na temat wysadzenia mostu w TryĂączy miaÂłem juÂż przyjemnoÂśĂŚ pisaĂŚ na Âłamach tego forum. W zwiÂązku z tym przypomnĂŞ tylko krĂłtko, Âże most ten zostaÂł wysadzony w ramach akcji o kryptonimie „Jula”, w nocy z 5/6 IV 1944 r., a dokonaÂł tego oddziaÂł Kedywu ze stoÂłecznego batalionu „ZoÂśka”. OsÂłonĂŞ stanowiÂły oddziaÂły AK z Przeworska. Nie byÂło wÂśrĂłd nich partyzantĂłw od Manierki i Dziunkowskiego. Na temat obroĂącĂłw mostu napisaÂł wyÂżej SÂławek.

Bardzo ÂżaÂłujĂŞ, Âże wydana, pewnie niemaÂłym wysiÂłkiem, publikacja majÂąca uÂświetniĂŚ 70. rocznicĂŞ pacyfikacji Woli Zarczyckiej, pomimo Âświetnego pomysÂłu i szaty graficznej, w warstwie historycznej jest tak maÂło rzetelna (delikatnie sprawĂŞ ujmujÂąc). Nie zakÂładam zÂłej woli Autora tekstu, jednak obawiam siĂŞ, Âże korzystaÂł w gÂłĂłwnej mierze z wczeÂśniejszych publikacji „takiego jednego magistra historii”. Szkoda!

Pozdrawiam
Andrzej

Ostatnio edytowany przez Plumer (2013-09-02 21:17:51)

Ursi · 2013-08-25 19:10:08

No to piĂŞknie... piĂŞknie... Niewarte papieru, na ktĂłrym zostaÂło wydrukowane...

Ursi · 2013-08-28 17:31:50

Plumer — Twoja skrzynka jest peÂłna i nie przyjmuje wiadomoÂści...

Plumer · 2013-08-30 15:19:29

Sorry, juÂż powinno byĂŚ ok.

Plumer · 2013-09-02 21:22:39

Przepraszam wszystkich ale musiaÂłem poprawiĂŚ mĂłj tekst. CoÂś mi do koĂąca nie dawaÂło spokoju. SprawdziÂłem dokÂładnie w posiadanych materiaÂłach. WÂłaÂściciel gospody o ktĂłrego chodzi w publikacji byÂł jednak konfidentem. To ja pomyliÂłem go z innÂą osobÂą za co jeszcze raz przepraszam.

Plumer · 2013-12-09 19:08:33

Okazuje siĂŞ, Âże oprĂłcz okolicznoÂściowego komiksu ukazaÂła siĂŞ jeszcze taki oto artykuÂł http://galicjusz.pl/prasa/article?str=& … c=1&page=2 , ktĂłry jest przedrukiem z miesiĂŞcznika Azalia nr 6/2013 (do ÂściÂągniĂŞcia pod adresem http://www.nowasarzyna.eu/urzad-miasta- … /2013-rok/

Tu teÂż jest "ciekawie"! Tym razem Autorka podajĂŞ nieco innÂą datĂŞ zajĂŞcia Woli przez NiemcĂłw:

"Niemcy weszli do Woli Zarczyckiej 9 wrzeÂśnia 1939 roku."

Jak byÂło naprawdĂŞ patrz wyÂżej.

ZauwaÂżyÂłem, Âże od dÂłuÂższego czasu we wszystkich publikacjach dotyczÂących pacyfikacji Woli, mitologizowana jest postaĂŚ Tomasza Betki ps. "Manierka", ktĂłremu trzeba oczywiÂście oddaĂŚ naleÂżne mu miejsce w strukturach "wolaĂąskiego" podziemia AK-owskiego i doceniĂŚ jego nieprzeciĂŞtnÂą odwagĂŞ. Jednak na Boga we wszystkim trzeba mieĂŚ umiar. W tej publikacji pojawia siĂŞ nieco wiĂŞcej informacji na temat dowĂłdztwa placĂłwki nr 8 AK.

W poczÂątkach 1941 roku Jan Siuzdak z ÂŁĂŞtowni, ps. Zatorski zaczÂąÂł organizowaĂŚ regularny ruch oporu.

Prawie wszystko siĂŞ zgadza poza imieniem. "Zatorski" miaÂł na imiĂŞ JĂłzef nie Jan. MoÂże to szczegĂłÂł ale...

Dalej Autorka napisaÂła, zgodnie z prawdÂą, Âże w skÂład placĂłwki wchodziÂły dwa plutony.

DowĂłdcÂą pierwszego z nich zostaÂł Tomasz Betka ps. Manierka. Drugim dowodzili kolejno Jan Ruszak ps. Topolski i PaweÂł Siuzdak ps. Dziunkowski.

I znĂłw moÂże czepiam siĂŞ szczegĂłÂłĂłw ale pierwszym plutonem dowodzili w kolejnoÂści "Topolski" i "Dziunkowski" a drugim w kolejnoÂści Jan Buczkowski ps. "Kruk" (zamordowany 3 maja 1943 r.) i dopiero pĂłÂźniej "Manierka"

Oba plutony liczyÂły okoÂło 400 ÂżoÂłnierzy.

MĂłj BoÂże! Oznacza to, Âże sformowano 4 plutony. W rzeczywistoÂści kaÂżdy z plutonĂłw liczyÂł od ok. 60 do 80 ludzi.

Na temat akcji na Waldlager w Sarzynie teÂż narosÂło sporo mitĂłw (zarĂłwno na temat zdobyczy jak i iloÂści wykonanych wypadĂłw). Wielu piszÂących na ten temat nie zdaje chyba sobie sprawy choĂŚby z faktu, iÂż zorganizowana akcja na Waldlager wymagaÂła zgody dowĂłdztwa OkrĂŞgu AK. A wszelkie akcje indywidualne byÂły zwykÂła samowolÂą, ktĂłra mogÂła siĂŞ skoĂączyĂŚ sÂądem. Na temat zdobyczy Autorka napisaÂła:

W 1943 roku zdobyli w ten sposĂłb okoÂło 24 tys. granatĂłw i oraz 20 ton trotylu.

PozostawiĂŞ to bez komentarza. KaÂżdy kto ma trochĂŞ wyobraÂźni Âłatwo przeliczy sobie te wielkoÂści na co chce (plecaki, furmanki, ciĂŞÂżarĂłwki?).
Dalej Autorka napisaÂła o akcji odbicia wiĂŞÂźniĂłw z posterunku Âżandarmerii w ÂŻoÂłyni przeprowadzonej w kwietniu 1943 r. i udziale w niej ÂżoÂłnierzy AK z Woli:

Tam wspĂłlnie z innymi oddziaÂłami pod dowĂłdztwem kapitana Batury mieli odbiĂŚ z posterunku Âżandarmerii kilku czÂłonkĂłw organizacji, uwiĂŞzionych za kolportaÂż wydawanej w Tarnobrzegu konspiracyjnej gazetki Odwet.

Z caÂłym szacunkiem ale nie o kolporterĂłw gazetki chodziÂło w tej akcji a o dwĂłch uwiĂŞzionych i torturowanych oficerach ze ÂścisÂłego dowĂłdztwa okrĂŞgu AK: JĂłzefa PuchaÂłe ps. "Lis" oraz JĂłzefa Wawrzkiewicza ps. "ZÂłom".

Na koniec pada stwierdzenie:

To byÂły gÂłĂłwne powody pacyfikacji. NiewÂątpliwÂą przyczynÂą byÂła takÂże dziaÂłalnoÂśĂŚ wĂłjta DĂźmlera oraz zwerbowanych przez niego konfidentĂłw, ktĂłrzy dostali siĂŞ w szeregi organizacji.

Z jakiego powodu akcja w ÂŻoÂłyni miaÂła przyczyniĂŚ siĂŞ do pacyfikacji Woli a nie np. samej ÂŻoÂłyni lub ÂŁaĂącuta? Tego Autorka nie wyjawia. WydawaÂło mi siĂŞ do tej pory, Âże podobnie jak w LeÂżajsku pacyfikacja Woli spowodowana byÂła dziaÂłalnoÂściÂą agenturalnÂą w szeregach organizacji podziemnych, w tym wypadu w AK. Jeszcze nie tak dawno temu kaÂżdy mieszkaniec Woli znaÂł nazwisko gÂłĂłwnego zdrajcy, zastrzelonego pĂłÂźniej na podstawie wyroku WSS. DziÂś zapanowaÂła jakaÂś dziwna amnezja. Pisze siĂŞ o wĂłjcie Niemcu, soÂłtysie, wÂłaÂścicielu gospody. Te osoby oczywiÂście teÂż miaÂły swĂłj udziaÂł w sporzÂądzaniu list proskrypcyjnych jednak "zasÂługi" trzech innych agentĂłw a zwÂłaszcza jednego byÂły znacznie wiĂŞksze. A juÂż trudno mi naprawdĂŞ uwierzyĂŚ, Âże jak pisze Autorka:

"GÂłĂłwnym sĂŞdziÂą" byÂł ukryty za rozwieszonym kocem, zamroczony alkoholem konfident.

.
Podobny chwyt psychologiczny Niemcy zastosowali podczas pacyfikacji LeÂżajska. Czy rzeczywiÂście moÂżliwym jest by o losie zatrzymanych decydowaÂł zapijaczony konfident w obecnoÂści szych z Gestapo z JarosÂławia i Rzeszowa? Raczej los skazaĂącĂłw byÂł przesÂądzony przed pacyfikacjÂą. Nie wierzĂŞ, Âże hitlerowski aparat bezpieczeĂąstwa zdawaÂłby siĂŞ na takÂą improwizacjĂŞ. Natomiast wierzĂŞ, Âże byÂła to perfidna gra psychologiczna.

CĂłÂż, trudno mieĂŚ wiĂŞksze pretensje do Autorki, zwaÂżajÂąc na literaturĂŞ z jakiej korzystaÂła piszÂąc artykuÂł.

Pozdrawiam

Ursi · 2013-12-09 20:25:28

Plumer napisaĹ:
Tym razem Autorka podajĂŞ nieco innÂą datĂŞ zajĂŞcia Woli przez NiemcĂłw:
"Niemcy weszli do Woli Zarczyckiej 9 wrzeÂśnia 1939 roku."

A to dobre!!!

AniaW · 2021-01-03 18:34:30

Czy ta ksiÂąÂżka jest gdzieÂś do zdobycia? albo moÂże jakÂąÂś innÂą publikacjĂŞ w tym temacie moÂżecie PaĂąstwo poleciĂŚ?

historia leżajska

#1 2013-07-12 12:56:15

Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#2 2013-08-24 14:58:36

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#3 2013-08-25 19:10:08

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#4 2013-08-28 17:31:50

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#5 2013-08-30 15:19:29

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#6 2013-09-02 21:22:39

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#7 2013-12-09 19:08:33

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#8 2013-12-09 20:25:28

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

Plumer napisaĹ:

#9 2021-01-03 18:34:30

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

Stopka forum

historia leżajska

#1 2013-07-12 12:56:15

Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#2 2013-08-24 14:58:36

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#3 2013-08-25 19:10:08

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#4 2013-08-28 17:31:50

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#5 2013-08-30 15:19:29

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#6 2013-09-02 21:22:39

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#7 2013-12-09 19:08:33

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

#8 2013-12-09 20:25:28

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

Plumer napisaĹ:

#9 2021-01-03 18:34:30

Re: Za PolskĂŞ ginĂŞ; pacyfikacja Woli Zarczyckiej -- 20 czerwca 1943

Stopka forum

Plumer napisaĹ: